ثبت دامنه اینترنتی یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای حضور در فضای مجازی است.
در ایران، مرکز ثبت دامنه‌های اینترنتی ایران (ایرنیک) مسئولیت مدیریت و ثبت دامنه‌های با پسوند ir. را بر عهده دارد. در این میان، برخی از دامنه‌ها به دلایل مختلف تحت عنوان "دامنه‌های شرایط خاص" طبقه‌بندی می‌شوند که نیازمند فرآیند ثبت ویژه‌ای هستند.
در ادامه به برخی از دلایل شرایط خاص شدن دامنه‌ها می‌پردازیم:
1. استفاده از اسامی خاص مثل:
- نام شهرها و استان‌ها
- نام شهدا و شخصیت‌های ملی
- نام افراد مشهور و چهره‌های سرشناس
2. استفاده از عبارات خاص مثل:
- کلمات کلیدی مانند "News" یا "خبر"
- عبارات مرتبط با ارزهای دیجیتال و رمزارزها
- اصطلاحات حساس سیاسی، اجتماعی یا فرهنگی
3. حوزه‌های تخصصی و حساس مثل:
- دامنه‌های مرتبط با خدمات مالی و بانکی
- دامنه‌های مرتبط با سلامت و پزشکی
- دامنه‌های مرتبط با آموزش و تحصیلات عالی
4. ملاحظات امنیتی و ملی مثل:
- دامنه‌هایی که ممکن است بر امنیت ملی تأثیرگذار باشند
- دامنه‌های مرتبط با نهادهای حاکمیتی و دولتی
موارد بالا مثال‌هایی برای دامنه‌های خاص در سامانه ایرنیک است.
با این حال ثبت چنین دامنه‌هایی نسبت به دامنه‌های ساده فرایند متفاوت‌تری دارد.
فرآیند ثبت دامنه‌های شرایط خاص:
1. درخواست ثبت دامنه از طریق سایت ایرنیک
2. بررسی اولیه توسط ایرنیک و تشخیص شرایط خاص بودن دامنه
3. ارجاع درخواست به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
4. بررسی درخواست توسط کمیته تخصصی در وزارت ارشاد
5. صدور مجوز یا رد درخواست
6. در صورت تأیید، ادامه فرآیند ثبت دامنه در ایرنیک
اما نکاتی وجود دارد که قبل از اقدام به ثبت این دامنه‌ها لازم است بدانید:
- تشخیص شرایط خاص بودن دامنه بر عهده ایرنیک است و ممکن است برخی موارد از پیش مشخص نباشند.
- قبل از رزرو دامنه، امکان تعیین قطعی شرایط ثبت وجود ندارد.
- ایرنیک بر اساس قوانین داخلی و ملاحظات مختلف تصمیم‌گیری می‌کند.
- فرآیند بررسی و صدور مجوز ممکن است زمان‌بر باشد.
جمع بندی
دامنه‌های شرایط خاص ایرنیک بخشی مهم از سیاست‌گذاری فضای مجازی کشور هستند. هدف از این فرآیند، حفظ امنیت، جلوگیری از سوءاستفاده و مدیریت بهتر فضای وب ایران است. متقاضیان ثبت دامنه باید از این شرایط آگاه باشند و در صورت نیاز، آمادگی طی کردن مراحل اضافی را داشته باشند.